31 - Jamie Shea, 70 jaar NAVO: cyberoorlog als nieuwe uitdaging ** PG: populisten tot mislukken gedoemd

In Betrouwbare Bronnen aflevering 31: -         PG Kroeger: opmars en teloorgang van populistische partijen -         Jamie Shea: nieuwe uitdagingen voor de 70-jarige NAVO *** In de historische rubriek vertelt ‘cultheld’ (Trouw) en ‘geheim wapen’ (Volkskrant) PG Kroeger over vaste patronen bij de opmars en teloorgang van populistische, radicale partijen rechts en links. Hoeveel aanhang uit 2017 hield de SP van Lilian Marijnissen écht over op 20 maart? Waar gingen die kiezers naartoe? Wat verbindt de Duitse AfD met Leefbaar Nederland? Het eindeloze geruzie en scheuringen in 50plus en de LPF kwam evenmin uit de lucht vallen, net als de onaantastbare macht van het driekoppige bestuur van Forum voor Democratie. PG schetst de internationale analogieën van Geert Wilders en Thierry Baudet. De scheuringen, afsplitsingen, ‘het permanente kannibalisme intern’ leverden mensen op als Winny de Jong. instorting en drama. Je ziet deze processen zich voortdurend voltrekken, van Le Pen en UKIP tot PVV en Forum. Hoe komt dat? PG analyseert de culturele, historische en politieke aard van het beestje en noteert de eigenaardigheden. Darwin komt voorbij én Judy Garland. *** Jaap Jansen praat met Jamie Shea (Londen, 1953). Hij werkte van 1980 tot 2018 bij de NAVO. Zijn laatste functie was te lang voor een visitekaartje: ‘Deputy Assistent Secretary General for Emerging Security Challenges at NATO Headquarters in Brussels’. Jamie Shea werd wereldwijd bekend als woordvoerder bij de NAVO_bombardementen op Servië die moesten voorkomen dat Servië Kosovo inpikte. Dat daarbij burgerslachtoffers vielen, waren ‘de kosten om een kwaad te verslaan’, zei hij toen. Jaap sprak als journalist regelmatig met hem. Deze keer ‘on the record’. De NAVO moet zich gaan richten op hybride oorlogsvoering, zegt Shea. Het bondgenootschap, dat deze week 70 jaar bestaat, kan niet lijdzaam afwachten wat Rusland en China doen in cyberspace. Het moet zelf initiatieven nemen om die landen de baas te blijven. ‘Voor de eerste keer in de geschiedenis van de mensheid, kan iedereen iemand aanvallen op elke plek en op elk moment. Het maakt niet uit of je aan de andere kant van de wereld bent. En alles kan doelwit worden. Vroeger waren dat militaire installaties, maar nu kan het ook jouw containerbedrijf zijn, de haven van Rotterdam, de telecommunicatie, het bankensyseem. Het grote probleem met cyber is dat regeringen nu álles en iedereen moeten verdedigen’, zegt Shea. ‘De persoon die de baas is over kunstmatige intelligentie, over biomedische technologie, hypersonische hogesnelheidsraketten, robots en ruimtetechnologie, die gaat de oorlog winnen. Daar ligt de uitdaging. Europa heeft de industriële kennis, belangrijke universiteiten en de mensen. Het gaat er nu om de juiste investeringen te doen. We moeten handelen voor het te laat is.’ De voormalige NAVO-topman waarschuwt tegen China. De NAVO-landen moeten goed nadenken hoe daar mee om te gaan: ‘Anders komt er een dag dat je je realiseert dat een vreemde macht jouw vitale havens heeft opgekocht, een deel van je spoorwegen en al je moderne 5G-communicatie runt en dus ook de sleutel heeft tot jouw internet of things.’ Volgens Shea moet snel werk worden gemaakt van modernisering van het internationaal recht. Wat mag een killer robot wel of niet en in welke omstandigheden, is bijvoorbeeld de vraag. ‘Als we daar tien of twintig jaar mee wachten, zijn we te laat. Dan is het paard de stal uit en op hol geslagen.’ Shea heeft de Amerikaanse president Donald Trump een paar keer achter gesloten deuren meegemaakt: ‘Trump is een beeldenstormer. Hij houdt ervan heilige huisjes omver te schoppen. Hij is een zakenman, geen politicus. Hij stelt fundamentele vragen waar niemand anders mee komt. Dat doet-ie overal. Niet alleen bij de NAVO, maar ook bij de EU, de VN, NAFTA, WTO – er is nauwelijks een internationale organisatie waar Trump niet heeft gevraagd: waarom bestaat dit nog?’ Nu hij met pensioen is, blijft Jamie Shea doen wat hij altijd deed: praten en advies geven over internationale veiligheidskwesties. Hij blijft in Brussel wonen en overweegt serieus - als het met Brexit zo door gaat – om zijn Britse nationaliteit op te geven, vertelt hij in Betrouwbare Bronnen. *** Tijdlijn Betrouwbare Bronnen 31: 00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes van Jamie Shea 00:07:15 - PG over populisme (deel 1) 00:47:43 - PG over populisme (deel 2) 01:33:19 - Jamie Shea (deel 1) 02:13:53 - Jamie Shea (deel 2) 02:40:40 - Uitro door Jaap 02:41:32 - Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.